Сухан дебочаи девони ишқ аст

Сухан набовари бустони ишқ аст

Хирадро кору боре ҷуз сухан нест

Ҷаҳонро ёдгоре ҷуз сухан нест

Сухан аз кофу нун дам бар қалам зад

Қалам бар саҳнаи ҳасти рақам зад

Чу шуд қофи қалам зон коф мавҷуд

Гушод аз чашмааш фаввораи ҷуд

Ҷаҳон бошон ки дар болову пастанд

Зи ҷушишҳои ин фаввора ҳастанд

Гаҳе лабро нишоти ханда орад

Гаҳ аз дида нам андуҳ борад

Аз ӯ хандад лаби андуҳмандон

В-аз ӯ гирён шавад лабҳои хандон

Бадин май шуғлгири сохт пирам

Ба пирафшони акнун шуғл гирам

Диҳам аз дил бурун рози ниҳонро

Бихандонам, бигирёнам ҷаҳонро

Куҳан шуд давлати Ширину Хусрав

Ба ширини нишонам хусрави нав

Сарома давлати Лайливу Маҷнун

Касе дигар саромад созам акнун

Чу тути табъро созам шакархо

Ҳусни Юсуфу ишқи Зулайхо

Худо аз қиссаҳо чун аҳсанаш хонд

Ба аҳсан ваҷҳ аз он хоҳам сухан ронд

Чу бошад шоҳиди он ваҳйи мунзал

Набошад кизбро имкони мадхал

Нагардад хотир аз нор аст хурсанд

Агарчи гуӣ онро рост монанд

Зи маъшуқон чу Юсуф кас набуда

Ҷамолаш аз ҳама хубон фузуда

Зи хубон ҳар киро сони надонанд

Зи аввал Юсуфи сониаш хонанд

Набуд аз ошиқон кас чун Зулайхо

Ба ишқ аз ҷумла буд афзун Зулайхо

Зи тифли то ба пири ишқ варзид

Ба шоҳиву амири ишқ варзид

Пас аз пириву аҷзу нотавони

Чу бозаш тоза шуд аҳди ҷавони

Ба ҷуз роҳи вафои ишқ наспурд

Бар он зоду бар он буду бар он мурд

Тамаъ дорам ки гар ногаҳ шигирфе

Бихонад зин муҳаббатнома ҳарфе

Ба дуродур агар бинад хатое

Наёрад бар сари ман моҷарое

Ба қадри вусъ дар ислоҳ кушад

Вагар ислоҳ натвонад, бипушад

Абдураҳмони Ҷомӣ

سخن دیباچهٔ دیوان عشق است

سخن نوباوهٔ بستان عشق است

خرد را کار و باری جز سخن نیست

جهان را یادگاری جز سخن نیست

سخن از کاف و نون دم بر قلم زد

قلم بر صحنهٔ هستی رقم زد

چو شد قاف قلم ز آن کاف موجود

گشاد از چشمه‌اش فوارهٔ جود

جهان باشان که در بالا و پستند

ز جوشش‌های این فواره هستند

گهی لب را نشاط خنده آرد

گه از دیده نم اندوه بارد

ازو خندد لب اندوهمندان

وزو گریان شود لب‌های خندان

بدین می شغل‌گیری ساخت پیرم

به پیرافشانی اکنون شغل گیرم

دهم از دل برون راز نهان را

بخندانم، بگریانم، جهان را

کهن شد دولت شیرین و خسرو

به شیرینی نشانم خسرو نو

سرآمد دولت لیلی و مجنون

کسی دیگر سر آمد سازم اکنون

چو طوطی طبع را سازم شکرخا

ز حسن یوسف و عشق زلیخا

خدا از قصه‌ها چون «احسن»اش خواند

به احسن وجه از آن خواهم سخن راند

چو باشد شاهد آن وحی منزل

نباشد کذب را امکان مدخل

نگردد خاطر از ناراست خرسند

اگرچه گویی آن را راست مانند

ز معشوقان چو یوسف کس نبوده

جمالش از همه خوبان فزوده

ز خوبان هر که را ثانی ندانند

ز اول یوسف ثانی‌ش خوانند

نبود از عاشقان کس چون زلیخا

به عشق از جمله بود افزون زلیخا

ز طفلی تا به پیری عشق ورزید

به شاهی و امیری عشق ورزید

پس از پیری و عجز و ناتوانی

چو بازش تازه شد عهد جوانی،

بجز راه وفای عشق نسپرد

بر آن زاد و بر آن بود و بر آن مرد

طمع دارم که گر ناگه شگرفی

بخواند زین «محبت نامه» حرفی

به دورادور اگر بیند خطایی

نیارد بر سر من ماجرایی

به قدر وسع در اصلاح کوشد

وگر اصلاح نتواند، بپوشد