Ҳамаи мавҷудоти зинда аз ҷумла ҳайвонот, офаридаи Худованд буда ва ҳадаферо дунбол мекунанд ва ҳар кадом аз онҳо муфид ва суддеҳ мебошанд ҳатто ақраб бо инки нешаш инсонро аз по дар меоварад вале барои дигар мавҷудот пур аз фоида аст. Мо дар инҷо фақат номҳои бархе аз ҳайвонотеро ки дар Қуръон ба онҳо ишора шуда аст меоварем ва баҳси манфиат ва ҳадаф аз офариниши онҳо баҳси муфассале аст ва дар ҷои худ баҳс мешавад.

Шери дарранда

Муодили арабии он قسورة (қасура) мебошад ва дар ояти панҷоҳу яки сураи Муддассир чунин омада аст:

Ки аз (муқобили) шери дарранда фарор карданд.

Гов

Дар забони араби муодили بقرة  (бақар) мебошад ки номи дуввумин сураи Қуръони Карим мебошад ва ҳамчунин дар худи сураи Бақара оёти 67 то 71 ва ҳамчунин оёти 144 то 146 низ омада аст.

Аз ҷумла дар ояти 69 омада аст:

Гуфтанд: Аз Парвардигорат бихоҳ, то бар мо равшан кунад, ки ранагаш чигуна аст? Гуфт: Вай мефармояд: Он мода гове аст зарди якдаст ва холис, ки рангаш бинандагонро шод мекунад.

Гусола

Муодили арабиаш العجل (иҷл) мебошад, ки дар сураи Бақара оёти 51 ва 92 ва 93 сураи Нисо ояти 153 сураи Аъроф ояти 152 ва сураи Ҳуд ояти 69 ва сураи Зориёт ояти 26 омада аст, аз ҷумла дар ояти 51 сураи Бақара чунин омада аст:

Ва онгоҳ ки бо Мусо чиҳил шаб қарор гузоштем, онгоҳ дар набуди вай, шумо гусолаеро (ба парастиш) гирифтед, дар ҳоле ки ситамкор будед.

Хар

Дар забони араби муодили حمار (ҳимор) мубошад, ки дар сураи Бақара ояти 259 ва сураи Муддасир ояти 50 сураи Наҳл ояти 80 ва сураи Ҷумъа ояти 5 омада аст. Аз ҷумла дар ояи панҷуми сура чунин омада аст:

Масали касоне ки (амал ба) Таврот бар онон бор шуд (ва бадон мукаллаф гардиданд) онгоҳ онро ба кор набастанд, ҳамчун масали харе аст ки китобҳоеро бар пушт мекашад. (ваҳ) чи зишт аст васфи он ки оёти Худоро ба дуруғ гирифтанд. Ва Худо мардуми ситамгарро роҳ наменамояд.

Занбур

Дар забони араби муодили نحل (наҳл) буда ва номи сураи шонздаҳуми Қуръон буда ва илова бар он дар ояти шасту ҳаштуми ин оят бадин сурат омада аст:

Ва Парвардигори ту ба занбури асал ваҳй (ва илҳоми ғаризи) намуд ки: Аз куҳҳо ва дарахтон ва дорбастҳо ки мардум месозанд, хонаҳое баргузин.

Мурча

Дар забони араби муодили نمل (намл) буда ва илова бар онки номи сураи бисту ҳафтуми Қуръони Карим аст ва дар ояти ҳаждаҳуми ин сура низ омада бадин сурат омада аст:

Онҳо ҳаракат карданд то ба сарзамини мурчагон расиданд; мурчае гуфт: Ба лонаҳои худ биравед то Сулаймон ва лашкариёнаш шуморо поймол накунанд дар ҳоле ки намефаҳманд.

Паранда

Муодили арабиаш ابابیل (абобил) аст ки дар ояти севвуми Фил чунин омада аст:

Ва бар сари онҳо парандагонеро гуруҳ гуруҳ фиристод.

Анкабут (тортанак)

Илова бар инки номи сураи бисту нуҳуми Қуръони Карим аст дар ояти чиҳилу яки ҳамин сура низ ба ин сурат омада аст:

Достони касоне ки ғайр аз Худо дусти дустоне ихтиёр кардаанд, ҳамчун анкабуте аст ки (бо оби даҳони худ) хонае барои хеш сохта ва дар ҳақиқат (агар медонистанд) сусттарини хонаҳо ҳамон хонаи анкабут аст.

Пашша

Муодили арабиаш بعوضة (бауза) мебошад ва дар ояти бисту шашуми сураи Бақара чунин омада аст:

Худованд аз ин ки ба мавҷудоти зоҳир кучаке монанди пашша, ва ҳатто камтар аз он, мисол бизанад шарм намекунад. Дар ин миён онон ки имон овардаанд, медонанд ки он, ҳақиқате аст аз тарафи Парвардигорашон ва аммо онҳо ки роҳи куффро паймудаанд, ин мавзуъро баҳона карда мегуянд: Манзури Худованд аз ин мисол чи буда аст?! Бале, Худо ҷамъи зиёдеро бо он гумроҳ ва гуруҳи бисёреро ҳидоят мекунад вале танҳо фосиқонро бо он гумроҳ месозад.

Фил

Номи сураи саду панҷуми Қуръон ҳаст ва дар ояти аввали ин сура низ омада аст.

Маймун

Муодили арабиаш قردة (қирада) мебошад, ки дар сураи Аъроф ояти 166 ва дар сураи Моида ояти 60 омада ва ҳамчунин сураи Бақара ояти 65 чунин омада аст:

Ва касоне аз шуморо ки дар рузи шанбе (аз фармони Худо) таҷовуз карданд нек шинохтед, пас ишонро гуфтем: Бузинагоне тардшуда бошед.

Шутур

Муодили арабиаш الابل (ибил) мебошад ва дар сураи Анъом ояти 144 ва сураи Ғошия ояти 17 чунин омада аст:

Оё онон ба шутур наменигаранд ки чигуна офарида шуда аст?

Хук

Муодили арабиаш خنزیر (хинзир) буда ва дар ояти 173 сураи Бақара ва ҳамчунин сураи Моида ояти 3 ва ояти 60 омада ва ҳамчунин дар сураи Анъом ояти 145 чунин омада аст:

Бигу: Дар ончи ба ман ваҳй шуда аст, бар хурандае ки онро мехурад ҳеҷ ҳароме намеёбам, магар онки мурдор ё хуни рехта ё гушти хук бошад ки инҳо ҳама палиданд. Ё (қурбоние ки) аз рӯи нофармони, (ба ҳангоми зебҳ) номи ғайри Худо бар он бурад шуда бошад. Пас касе ки бидуни саркаши ва зиёдахоҳи (ба хурдани онҳо) ночор гардад, қатъан Парвардигори ту омурзандаи меҳрубон аст.

Малах

Муодили арабиаш الجراد (ҷарод) буда ва дар сураи Аъроф ояти 133 ҳамроҳ бо номи чад ҳайвон чунин омада аст:

Сипас балоҳоро пушти сари ҳам бар онҳо нозил кардем: Туфон ва малах ва офати гиёҳе ва қурбоғаҳо ва хунро (ки нишонаҳое аз ҳам чуд буданд) бар онҳо фиристодем; вале боз бедор нашуданд ва такаббур варзиданд ва ҷамъияти гунаҳкоре буданд.

@2020 - tojikon.org. Ҳамаи ҳуқуқҳо маҳфузанд. Истифодаи матлабҳо бо зикри манбаъ иҷозат аст!
Дар Сама тарроҳӣ шудааст