Ҳамонтавр ки медонем саҳобаҳои Расули Худо (с) дар дини Ислом ҷойгоҳ, фазилат ва манзилати бисёр боло ва пураҳмият доранд. Ин ҷойгоҳ ва бартарии илмӣ ва амалии саҳобаро наметавон бо ҳеҷ як аз олимон ва мусулмонони асрҳои баъд муқоиса кард. Чунки бар асоси раҳнамуд ва фармоишҳои Паёмбари ислом (с) мо дини хӯдро аз тариқи саҳобаҳои киром ва одил мегирем.
Аз ҳазрати Абузар (рз) ривоят шудааст, ки назди Расули Худо (с) рафтем ва аз Ӯ пурсидем ки дар миёни саҳобаи шумо кадом яке аз онҳо назди Шумо бартар ва дустдоштанитар аст, то инки дар сахтиҳо аз ӯ пайравӣ намоем ва ҳамроҳи ӯ бошем.
عَنْ أَبِي ذَرٍّ قَالَ: دَخَلْنَا عَلَى رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فَقُلْنَا مَنْ أَحَبُّ أَصْحَابِكَ إِلَيْكَ فَإِنْ كَانَ أَمْرٌ كُنَّا مَعَهُ وَ إِنْ كَانَتْ نَائِبَةٌ كُنَّا مِنْ دُونِهِ قَال: هَذَا عَلِيُّ أَقْدَمُكُمْ مسلماً وَ إِسْلاَماً
Аз Абузар (разияллоҳу анҳу) ривоят аст, ки гуфт: Мо назди Расули Худо (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи) даромадем ва аз Ӯ пурсидем, ки кадом яке аз ёронат назди ту бартар ва маҳбубтар аст, то агар воқеъае рӯх диҳад, бо Ӯ бошем ва агар мушкилоте пеш ояд, дар канораш бимонем." Паёмбар(с) гӯфт: "Ин Алӣ аввалини шумо дар мусулмонӣ ва пешқадамтаринатон дар ислом аст."[1]
Дар ин ҳадиси шариф саволе ки саҳобаи киром аз Паёмбари Акрам (с) карданд, бисёр мӯҳимм ва олимона аст ва дар миёни саҳоба як нигаронӣ ва ташвиши хотир онҳо будааст, ки олимтарин ва бартарини саҳобаро аз назари Паёмбар (с) бишносанд ва аз ӯ баҳра бурда ва пайравӣ кунанд. Ҷавоберо ки аз Расули Акрам (с) дарёфт намудаанд бисёр роҳгушо ва роҳнамо ҳам барои хӯди саҳоба ва ҳам барои уммати исломӣ мебошад.
Ҳадиси шарифи дигаре, ки аз назари маъно ва муҳтаво ҳамхонӣ бо ин ҳадис дорад, ҳадиси мутавотири Манзилат аст, ки ба муарифии бартарин ва маҳбубтарини шахсият ва саҳобаи Расули Акрам (с) мепардозад. Ҳадиси манзилат, ки дар китоби саҳеҳи Муслим омада аст, чунин аст:
قَالَ النَّبيُّ صَلَّى اللهُ عليه وسلَّمَ لِعَلِيٍّ: أَنْتَ مِنِّي بمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِن مُوسَى، إِلَّا أنَّهُ لا نَبِيَّ بَعْدِي
Паёмбари Акрам (с) хитоб ба Алӣ(рз) мефармоянд: “Манзилат ва ҷойгоҳи ту барои ман ҳамон гӯна аст, ки Ҳорун барои Мӯсо буд, бо ин тафовут, ки пас аз ман паёмбаре нест”.[2]
Дар ин ҳадиси шариф Расули Акрам (с) ошкоро ва равшан бар фазилат ва бартарии Имом Алӣ (рз) таъкид мекунад. Ҳамчунин ташбеҳ ва муқоисае, ки дар ин ҳадис миёни пайғамбари Худо ҳазрати Ҳорун (а) ва Имом Али (рз) шудааст барои ҳеҷ кадом (аз) саҳобаи Паёмбари Акрам (с) наёмадааст. Дар ин ҳадиси мутавотир тамоми фазилат, ҷойгоҳ ва бартариҳоиеро ки барои ҳазрати Ҳорун (а) ҳамеша вуҷӯд доштааст, барои имом Али (рз) ҳамеша собит медонад ба ғайр аз мақоми пайғабарӣ.
[1] - Мустадраки Ҳоким ҷ.3.с.136
[2] - Саҳеҳи Муслим, ҳадиси 2404