Бишнав аз най чун шикоят мекунад

В-аз ҷудоиҳо ҳикоят мекунад

К-аз найистон то маро бубридаанд

Дар нафирам марду зан нолидаанд

Сина хоҳам шарҳа-шарҳа аз фироқ

То бигуям шарҳи дарди иштиёқ

Ҳар касе ку дур монд аз асли хеш

Боз ҷуяд рӯзгори васли хеш

Ман ба ҳар ҷамъияте нолон шудам

Ҷуфти бадҳолону хушҳолон шудам

Ҳар касе аз занни худ шуд ёри ман

Аз даруни ман наҷуст асрори ман

Сирри ман аз нолаи ман дур нест

Лек чашму гушро он нур нест

Тан зи ҷону ҷон зи тан мастур нест

Лек касро диди ҷон дастур нест

Оташаст ин бонги ною нест бод

Ҳар ки ин оташ надорад нест бод

Оташи ишқаст к-андар най фитод

Ҷушиши ишқаст к-андар май фитод

Най ҳарифи ҳар ки аз ёре бурид

Пардаҳояш пардаҳои мо дарид

Ҳамчу най заҳриву тарбоқи ки дид

Ҳамчу най дамсозу муштоқи ки дид

Най ҳадиси роҳ бар хун мекунад

Қиссаҳои ишқи Маҷнун мекунад

Маҳрами ин ҳуш ҷуз беҳуш нест

Мар забонро муштари ҷуз гуш нест

Дар ғами мо рӯзҳо бегоҳ шуд

Рӯзҳо бо сӯзҳо ҳамроҳ шуд

Рӯзҳо гар рафт гу рав бок нест

Ту бимон эй онки чун ту бок нест

Ҳар ки ҷуз моҳи зи оташ сер шуд

Ҳарки бе рӯзист рӯзаш дер шуд

Дар набояд ҳол пухта ҳеч хом

Пас сухан кутоҳ бояд вассалом

Банд бугсал бош озод эй писар

Чанд боши банди симу банди зар

Гар бирези баҳрро дар кузае

Чанд гунҷа қисмати як рӯзае

Кузаи чашми ҳарисон пур нашуд

То садаф қонеъ нашуд пур дур нашуд

Ҳар киро ҷома зи ишқе чок шуд

Ӯ зи ҳирсу айби кулли пок шуд

Шод бош эй ишқи хушсавдои ман

Эй табиби ҷумлаи иллатҳои мо

Эй давои нухвату номуси мо

Эй ту Афлотуну Ҷолинуси мо

Ҷисми хок аз ишқ бар афлок шуд

Куҳ дар рақс омаду чолок шуд

Ишқи ҷони Тур омад ошиқо

Тури масту харра Мусо соиқо

Бо лаби дамсози худ гар ҷуфтами

Ҳамчу най ман гуфтаниҳо гуфтами

Ҳар ки ӯ аз ҳамзабони шуд ҷудо

Безабон шуд гарчи дорад сад наво

Чунки гул рафту гулистон дар гузашт

Нашнави з-он пас зи булбул сар гузашт

Ҷумлаи маъшуқасту ошиқ пардае

Зинда маъшуқасту ошиқ мурдае

Чун набошад ишқро парвои ӯ

Ӯ чу мурғе монд бепарвои ӯ

Ман чигуна ҳуш дорам пешу пас

Чун набошад нур ёрам пешу пас

Ишқ хоҳад к-ин сухан берун бувад

Оина ғаммоз набвад чун бувад

Оинаат дони чаро ғаммоз нест

З-онки зангор аз рухаш мумтоз нест

Мавлавӣ

بشنو این نی چون شکایت می‌کند

از جداییها حکایت می‌کند

کز نیستان تا مرا ببریده‌اند

در نفیرم مرد و زن نالیده‌اند

سینه خواهم شرحه شرحه از فراق

تا بگویم شرح درد اشتیاق

هر کسی کو دور ماند از اصل خویش

باز جوید روزگار وصل خویش

من به هر جمعیتی نالان شدم

جفت بدحالان و خوش‌حالان شدم

هرکسی از ظن خود شد یار من

از درون من نجست اسرار من

سر من از نالهٔ من دور نیست

لیک چشم و گوش را آن نور نیست

تن ز جان و جان ز تن مستور نیست

لیک کس را دید جان دستور نیست

آتشست این بانگ نای و نیست باد

هر که این آتش ندارد نیست باد

آتش عشقست کاندر نی فتاد

جوشش عشقست کاندر می فتاد

نی حریف هرکه از یاری برید

پرده‌هااش پرده‌های ما درید

همچو نی زهری و تریاقی کی دید

همچو نی دمساز و مشتاقی کی دید

نی حدیث راه پر خون می‌کند

قصه‌های عشق مجنون می‌کند

محرم این هوش جز بیهوش نیست

مر زبان را مشتری جز گوش نیست

در غم ما روزها بیگاه شد

روزها با سوزها همراه شد

روزها گر رفت گو رو باک نیست

تو بمان ای آنک چون تو پاک نیست

هر که جز ماهی ز آبش سیر شد

هرکه بی روزیست روزش دیر شد

در نیابد حال پخته هیچ خام

پس سخن کوتاه باید والسلام

بند بگسل باش آزاد ای پسر

چند باشی بند سیم و بند زر

گر بریزی بحر را در کوزه‌ای

چند گنجد قسمت یک روزه‌ای

کوزهٔ چشم حریصان پر نشد

تا صدف قانع نشد پر در نشد

هر که را جامه ز عشقی چاک شد

او ز حرص و عیب کلی پاک شد

شاد باش ای عشق خوش سودای ما

ای طبیب جمله علتهای ما

ای دوای نخوت و ناموس ما

ای تو افلاطون و جالینوس ما

جسم خاک از عشق بر افلاک شد

کوه در رقص آمد و چالاک شد

عشق جان طور آمد عاشقا

طور مست و خر موسی صاعقا

با لب دمساز خود گر جفتمی

همچو نی من گفتنیها گفتمی

هر که او از هم‌زبانی شد جدا

بی زبان شد گرچه دارد صد نوا

چونک گل رفت و گلستان درگذشت

نشنوی زان پس ز بلبل سر گذشت

جمله معشوقست و عاشق پرده‌ای

زنده معشوقست و عاشق مرده‌ای

چون نباشد عشق را پروای او

او چو مرغی ماند بی‌پر وای او

من چگونه هوش دارم پیش و پس

چون نباشد نور یارم پیش و پس

عشق خواهد کین سخن بیرون بود

آینه غماز نبود چون بود

آینت دانی چرا غماز نیست

زانک زنگار از رخش ممتاز نیست